Türkiye’nin en önemli yükseköğretim sınavı olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonrasında, birçok öğrenciyi en çok düşündüren konulardan biri üniversite tercih sürecidir. Özellikle hangi kriterlere göre tercih listesi hazırlandığı; puan mı yoksa sıralamanın mı daha önemli olduğu sıklıkla tartışılmaktadır. Üniversite tercihleri, bir öğrencinin geleceği üzerinde büyük etkiye sahip olduğundan, bu sürecin doğru bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Bu yazımızda, YKS tercih sürecinde nasıl bir yol haritası çizilmesi gerektiğine ve puan ile sıralama arasındaki ilişkiye detaylı bir şekilde değineceğiz.
Öğrenciler, tercih listelerini oluştururken genellikle iki önemli faktör olan puan ve sıralama üzerinde yoğunlaşırlar. Puan, öğrencinin YKS'den almış olduğu sonuçları ifade ederken, sıralama öğrencinin bu sonuçlara göre diğer adaylar arasındaki yerini belirlemektedir. Genellikle almış olduğunuz puan, hangi üniversitelere başvurabileceğinizi belirlerken, sıralama ise tercih ettiğiniz programların kontenjanlarına girebilmeniz için elzemdir. Örneğin, daha yüksek puan almış olsanız bile, eğer sıralamanız yüksek değilse, tercih ettiğiniz bölümdeki kontenjanları kazanamayabilirsiniz.
Aynı zamanda, bazı bölümlerde ve üniversitelerde, puan sıralamasının etkisi daha belirgin olmaktadır. Örneğin, tıp, diş hekimliği ve mühendislik gibi alanlar hem yüksek puan hem de yüksek sıralama gerektiren dallardır. Bu yüzden, eğer bu alanlara ilgi duyuyorsanız, puanınızı düşünürken ilgili bölümün tercih sıralamasını da göz önünde bulundurmanız önemlidir. Kısacası, ikisi arasında bir dengenin kurularak tercih listesi hazırlanması oldukça önemlidir.
YKS tercihlerinizi oluştururken, belirli adımları takip etmek, süreci daha sağlıklı bir şekilde yönetmenize yardımcı olacaktır. İşte tercih listenizi hazırlarken dikkate almanız gereken altın kurallar:
1. Hedeflerinizi Belirleyin: Öncelikle hangi alanda eğitim almak istediğinizi ve kariyer hedeflerinizi net bir şekilde belirleyin. Buna göre tercihlerinizi şekillendirebilirsiniz.
2. Puan ve Sıralamanızı Değerlendirin: Almış olduğunuz puan ile sıralamanızı detaylı bir şekilde analiz edin. Hangi üniversitelerin hangi programlarına başvuru yapabileceğinizi belirlemek için önceki yıllardaki yerleşim istatistiklerini inceleyin.
3. Üniversiteleri Araştırın: İlgilendiğiniz üniversitelerin akademik programlarını, öğretim kadrolarını, sosyal olanaklarını ve öğrencilerin yaşam kalitesini araştırarak daha bilinçli tercih yapabilirsiniz. Ayrıca, üniversitelerin bulunduğu şehirlerin yaşam standartlarını incelemek, tercihlerinizi daha verimli şekillendirebilir.
4. Alternatifler Oluşturun: Tercih listenizi hazırlarken mevcut durumunuzu ciddiye alarak isteklerinizi ve gerçekçi beklentilerinizi göz önünde bulundurun. En yüksek puanlı programları da düşünmelisiniz, ancak daha düşük puanla girebileceğiniz alternatif programları da göz ardı etmeyin.
5. Tercih Listenizi Güncelleyerek Yenileyin: Öncelikle istediğiniz programları belirleyip bir liste oluşturun. Ancak son günlerdeki gelişmelere ve değişimlere göre listenizi güncelleyerek daha doğru bir tercih yapmaya çalışın. Yıllık yerleştirme sonuçları, kontenjan değişiklikleri ve üniversite bazlı puan sıralamaları gibi konuları takip etmelisiniz.
Son olarak, tercihlerinizi oluştururken danışabileceğiniz bir eğitim danışmanı ya da öğretmeninizle de görüşebilir, onların fikir ve önerilerinden faydalanabilirsiniz. Tercih süreci, hayatının hemen hemen her yönünü etkileyen çok önemli bir dönüm noktası olduğundan, bu aşamaları dikkatlice geçerken; paniğe kapılmadan, sağlıklı bir şekilde süreci yönetmeniz gerekmektedir.
Unutmamanız gereken en önemli nokta, tercihlerinizi oluştururken içsel motivasyonlarınızı ve gerçekçi hedeflerinizi göz önünde bulundurarak hareket etmenizdir. Bu sayede hem psikolojik olarak daha az baskı hissedecek, hem de daha iyi bir üniversite seçimi yapabileceksiniz. Unutmayın, üniversite hayatı yalnızca bir başlangıçtır; bu yüzden doğru tercih yapmak, kariyerinizin ilk adımını atmanıza yardımcı olacaktır.
